2013

παρανομίες

Ας παρανομήσουμε…
Πρόκειται για την πρόσφατη έκθεση της Ελένης Θεοφυλάκτου με τίτλο «Παρανομίες», η οποία αποτελεί μια εικαστική προσαρμογή σε ορισμένα ποιήματα της Κικής Δημουλά. ‘Οπως αναφέρει η καλλιτέχνιδα, «οι «παρανομίες» γίνονται νόμοι, κανόνες ανεξαρτησίας που φτιάχνουν ένα παιχνίδι «πρέπει – δεν πρέπει» κερδίζοντας ή χάνοντας δημιουργικά».
Η έκθεση αυτή αποτελεί μια προσπάθεια της καλλιτέχνιδος να επεκταθεί και να βιώσει παράνομα σε περιοχές που σαν υπαρκτές δεν παραδέχονται οι άλλοι. Εκεί σταματά και εκθέτει τον καταδιωγμένο εαυτό της και τον αναπαράγει. Εκεί συμβαίνει. Κι εκεί την εντοπίζει το κοινωνικό κατεστημένο, πιθανώς ωστόσο, μια ελευθεριάζουσα σκέψη συνάμα.
Ο τίτλος της έκθεσης παραπέμπει σε ένα από τα αμέτρητα εκπληκτικά ποιήματα της Κικής Δημουλά με τον ομώνυμο τίτλο. Καταφανής πηγή έμπνευσης για την Ελένη Θεοφυλάκτου, το εν λόγω ποίημα πραγματεύεται τη ζωή ενός ανθρώπου, ο οποίος αναζητά αγωνιωδώς έναν δικό του χώρο, όπου δεν θα υπάρχουν όρια, παρά μόνο ελευθερίες. Ένα μέρος μακριά από στερεοτυπικές και παρωχημένες αντιλήψεις και συμπεριφορές.
Παρατηρούνται λοιπόν στα έργα έντονα στοιχεία συμβολισμού και σουρεαλισμού με έντονες πινελιές αφηρημένου και αρκετά ορατές τις αφαιρετικές τάσεις σε πολλά από τα έργα. Σταθερές σε όλα τα εκτιθέμενα έργα οι ιμπρεσιονιστικές, αλλά και εξπρεσιονιστικές τους προοπτικές. Παρ’ολα ταύτα, το κάθε έργο ξεχωριστά θα μπορούσε να αποτελέσει ένα δημιούργημα, μέσα από το οποίο αναβλύζει μια πρωτόγνωρη παιδική αφέλεια, η οποία διαπερνά τους ανθρώπους και έπειτα χάνεται στον χρόνο ή καλύτερα, αντικαθίσταται από τις «ώριμες» σκέψεις των «μεγάλων».
Η καθεστηκυία τάξη πραγμάτων διαταράσσεται : Η παιδικότητα ξάφνου δεν είναι «ντροπή», αλλά αρετή. Και κάπως έτσι απονομιμοποιούνται οι παρανομίες. Η παρανομία του μη συμβατού και της έλλειψης συμμόρφωσης στα κοινωνικά δεδομένα. Η παρανομία όλων όσων αναγκάζονται να προσαρμοστούν στην κοινωνία για να μην γίνει αντιληπτό το γνώρισμα της μοναδικότητας της ανθρώπινης ύπαρξης : Πρόκειται για ένα μυστικό καλά κρυμμένο. Και κάπως έτσι παραμένει η «εγκόσμια πίκρα» και αναπαράγεται γύρω μας. Τόσο νόμιμη και παραδεκτή, μια φτιαχτή υπέροχη αλήθεια.
Ίσως να μοιάζει σαν να αγγίζει κανείς το απραγματοποίητο και το παράνομο για μια στιγμή και αυτή να καταγράφεται στο χρόνο και να αφήνει μια ανεξίτηλη χαρακιά στην ανθρώπινη ιστορία. Γιατί, το απραγματοποίητο και το απ’αλλού φερμένο το φοβούνται οι άνθρωποι. Και δεν διατίθενται να το αγγίξουν.
Εν τέλει, θέλει τόλμη για να αντιμετωπίσει κανείς τη ζωή με μια ώριμη παιδικότητα.

Επιμέλεια κειμένου: Γαρίδου Πασχαλίνα