made in IN 2006

Gallery D624 – Αθήνα

Η Θεοφυλάκτου μεταφέρει την προσωπικότητα της στο έργο με τέτοια ένταση που σπάνια βλέπει κανείς σε καλλιτέχνες σήμερα. Με χιουμοριστική διάθεση σε αυτό το project αναρωτιέται για την ταυτότητα και την ψυχοσύνθεση του ανθρώπου και για το πώς την αντιλαμβάνεται ο ίδιος. Με αυτήν την performance η Θεοφυλάκτου σκηνοθετεί και καθοδηγεί την Δανάη Πάππα μέσα στο δικό της σύμπαν, στο δικό της αντικατοπτρισμό της πραγματικότητας. Το έργο της παρουσιάζει το εικονικό έτσι όπως το εννοεί ο Baudrillard όπου για την προβολή του δεν τίθεται πια ζήτημα αξίας αλλά ζήτημα πληροφόρησης.

Προφανώς βλέπουμε ένα ειδικό σχόλιο για τον μικρόκοσμο των εικαστικών, ή ίσως είναι μια γενική αναφορά, αλλά δεν έχει αυτό την κύρια σημασία. Η καλλιτέχνης «μας πιάνει στα πράσα», μας φέρνει αντιμέτωπους με την διπρόσωπη και ακαθόριστη φύση μας, με τις διαφορετικές απόψεις μας, με την κριτική μας διάθεση. Όμως τι ακριβώς θέλει να κάνει;

Η Θεοφυλάκτου μέσα από ένα πρίσμα Fluxus, δημιουργεί ένα κατεξοχήν δια-δραστικό έργο όπου ο καθένας από εμάς ως θεατής το μεταλλάσσει. Μέσω της σκηνής αυτής που μοιάζει σαν μια βιτρίνα ενός μαγαζιού -που όμως είναι από καθρέφτη- επαναπροσδιορίζει τη σχέση με τον εαυτό μας. Με την βίντεο-προβολή της καθημερινής κίνησης του δρόμου στον απέναντι τοίχο, σχολιάζει τον χώρο και την αίσθηση του τόπου και δημιουργεί δύο φτιαχτά, ψεύτικα όρια για δύο κόσμους, τον καλλιτεχνικό και τον έξω από αυτόν. Ξαφνικά και σχεδόν ανεπαίσθητα, αναρωτιόμαστε αν λαμβάνει χώρο μία αλλαγή, μόλις εισερχόμαστε σε αυτό το περιβάλλον. Σαν να χάνουμε την ιδιότητα μας ως υποκείμενα και μετατρεπόμαστε σε αντικείμενα του ενορχηστρωμένου της κόσμου. Συν τοις άλλοις, η Θεοφυλάκτου μας υποχρεώνει και να κρίνουμε την σοβαροφάνεια της τέχνης, την δική μας ιδιότητα και προσέγγιση σε σχέση με αυτήν.

Το τραγούδι στο τέλος της performance είναι καταρχήν αστείο και φαίνεται σαν να διαλέγει η καλλιτέχνης μια οδό ίσως εύκολη για να μας προκαλέσει την σύγχυση. Με μια δεύτερη ανάγνωση όμως βλέπουμε ότι το Ποντιακό τραγούδι αυτό –το οποίο τραγουδά μια Νορβηγίδα τραγουδίστρια- αντιπροσωπεύει πολλά δίπολα. Μια γλώσσα που δεν έχει νόημα για την τραγουδίστρια, αλλά μια διάλεκτος που αντιπροσωπεύει πολλά: χαμένες πατρίδες, μετακίνηση, επαναπατρισμός. Ακριβώς όπως και οι δυο κόσμοι που παρουσιάζει η Θεοφυλάκτου. Σχόλια από την performer και από το κοινό που φαίνεται να μην έχουν κάποια βαρύτητα, αλλά μια μετακίνηση της μέσα στο χώρο που είναι μια άκρως συμβολική κίνηση. Μια προβολή καθημερινή, άχρωμη και απρόσωπη, απέναντι από ένα σκηνικό που έχει φτιαχτεί με λεπτομέρεια.

Με αυτόν τον τρόπο η καλλιτέχνης σκιαγραφεί με ακρίβεια ένα γενικότερο δίπολο: αυτονομία και δύναμη σε αντιπαράθεση με την αίσθηση αδυναμίας και ακινησίας, καθημερινά φαινόμενα στην ανθρώπινη ζωή. Η performance –εγκατάσταση της Θεοφυλάκτου καταφέρνει να σχολιάσει τόσο τον προσωπικό και εσωτερικό χώρο μας όσο και τον μικρόκοσμο των εικαστικών με πρωτότυπο και άμεσο τρόπο, με κύριο εργαλείο της τις έννοιες της θέσης και της μετακίνησης. Και πάντα με χιούμορ.

 

Ηλιάνα Φωκιανάκη – Αθήνα, 2006